معرفی اصطلاحات اصلی بازار فارکس
بازار فارکس دارای اصطلاحاتی میباشد که برای فعالیت در این بازار نیاز است تا از مفهوم آنها و کاربردشان در این بازار مطلع شوید. در ادامه به تعریف تعدادی از این اصطلاحات و کاربردشان در بازار فارکس پرداخته شده است :
نهادهای نظارتی یا رگولاتورها :
سازمانهایی که وظیفه نظارت بر فعالیت کارگزاران در بازار فارکس و جلوگیری از انجام تخلف توسط آنها را برعهده دارند. لازم به ذکر میباشد که این نهادها نیز تحت نظارت دستگاه اقتصادی کشورهای مبدأ هستند .
ازجمله مهمترین نهادهای نظارتی موجود در بازار فارکس میتوان به NFA آمریکا، FCA انگلستان، FINMA سوئیس، BaFin آلمان، Mifid اتحادیه اروپا ، ASIC استرالیا، FMA ( نیوزلند) و CySEC ( قبرس ) اشاره کرد .
کمیسیون ( Commission ) :
در هنگام انجام معاملات در بازار فارکس بابت نماد، میزان نقدینگی حساب و حجم مبادلات مبلغی از حساب شما کسر میشود که به آن حق کمیسیون یا کارمزد گفته می شود .
اسپرد ( Spread ) :
در بازار فارکس برای هر جفت ارز موجود در این بازار دو قیمت متفاوت وجود دارد یکی قیمت ارز خریداری شده ( ASK ) و دیگری قیمت ارز فروخته شده ( BID ) به این اختلاف قیمت اصطلاحاً اسپرد گفته میشود .
سوآپ ( Swaps ) :
سوآپ در واقع اصطلاحی می باشد که برای اختلاف بین بهرههای بانکی مختلف بهکار برده میشود. از آنجایی که معاملات در بازار فارکس از نوع آتی یا CFD میباشد در نتیجه هنگام انجام معاملات مبلغ سرمایهگذاری توسط کارگزاری ها به سرمایهگذاران وام داده میشود .در پایان یک روز معاملاتی و در زمان تسویه حساب روزانه قراردادهای CFD کارگزاریها با بانکها درصورتی که معامله همچنان باز باشد آنگاه سرمایهگذار ملزم به پرداخت مابه التفاوت نرخ بهره به بانکها و یا دریافت آن میباشد .
ضریب اهرمی ( Leverage ) :
در بازار فارکس نیز مانند سایر بازارهای مالی برای انجام شدن معاملات نیازی به پرداخت تمامی مبلغ سرمایه گذاری توسط سرمایهگذار نیست بلکه تنها با پرداخت یک تا دو درصد مبلغ آن مجاز به انجام سرمایه گذاری مورد نظر می شود که به این اعتبار اعطا شده اصطلاحا ضریب اهرمی گفته میشود .
لات( lot ) :
به واحدی که به وسیله آن به تعیین میزان حجم معاملات میپردازند اصطلاحاً لات گفته میشود. به عبارتی دیگر، لات نشاندهنده تعداد واحدهای ارزی مبادلهشده توسط معاملهگر در فارکس است. امکان دارد، براساس حجم معامله لاتهای متفاوتی تعریف شوند زیرا وجود بروکرهای آنلاین و رقابت بیشتر، باعث بوجود آمدن لاتهایی متفاوت از لات استاندارد شدهاند. در اینجا به معرفی متداولترین لاتها میپردازیم.
- لات استاندارد
- لات مینی
- لات میکرو
لات استاندارد چیست؟
لات استاندارد به ۱۰۰ هزار واحد ارز پایه در یک معامله فارکس اشاره میکند. لات استاندارد یکی از شناختهشدهترین انواع لاتها به شمار میرود. در بازارهای مالی، اندازه لات به مقدار یک دارایی یا محصول معین اشاره میکند که برای خرید و فروش مناسب بنظر میرسد. برای انواع مختلف محصول، اندازههای متنوعی از لات وجود دارد. تغییر قیمت ۱ پیپی در لات استاندارد، معادل ۱۰ دلار است. برای مثال، اگر به اندازه ۱۰۰ هزاردلار ( لات استاندارد) ین ژاپن با نرخ ۱۱۰.۰۰ خریداری کنید و نرخ به ۱۱۰.۵۰ برسد -که تغییری ۵۰ پیپی است- ۵۰۰ دلار سود بدست میآورید.
به صورت مخالف، اگر نرخ تبدیل ارز به اندازه ۵۰ پیپ کاهش پیدا کند و به ۱۰۹.۵۰ برسد، شما به اندازه ۵۰۰ دلار متحمل ضرر خواهید شد. در طی زمان، معاملات در فارکس در اندازههای ۱۰۰، ۱۰۰۰، ۱۰هزار و ۱۰۰ هزار لاتی صورت گرفتهاند.
مینی لات و میکرو لات چه هستند؟
مینی لات به ۱۰ هزار واحد پولی اشاره میکند در صورتیکه، میکرولات به معنی ۱۰۰۰ واحد پولی است. یک تغییر قیمت ۱ پیپی در لات استاندارد، معادل ۱۰ دلار تغییر است.
نانو لات چیست؟
نانو لات معادل ۱۰۰ واحد است. بکارگیری لات نانو از ۳ نوع لات دیگر کمتر متداول است. لات نانو معادل ۱۰ واحد پولی به شمار میرود. در بازار بینبانکی (مکان معامله بانکها در پلتفرم) حجم استاندارد معامله یا لات استاندارد معادل ۱ میلیون واحد پولی پایه است.
پیپ ( pip ) و پوینت ( point ) در فارکس چیست؟
به واحد اندازه گیری مقدار تغییری که در ضریب تبادل جفت ارز های مختلف به وجود می آید پیپ گفته میشود . در واقع پیپ واحد اندازهگیری میزان نوسانات بازار فارکس میباشد و به هر واحد جابهجایی قیمت در این بازار را یک پیپ میگویند. هر پوینت نیز 0.1 (یک دهم ) پیپ است که برای اندازهگیری دقیقتر میزان نوسانات قیمت بازار بهوجود آمده است .
چرا پیپ در فارکس مهم است؟
ارزش پیپ به علت تأثیرگذاری آن بر ریسک معاملاتی مهم به شمار میرود. اگر نتوانید به خوبی ارزش یک پیپ را محاسبه کنید، قادر به تخمین اندازه ایدهآل پوزیشن معاملاتی نخواهید بود و ممکن است متحمل ضرر زیادی شوید.
محاسبه پیپ در حساب معاملاتی دلاری به چه صورت است؟
یکی از ارزها با بیشترین حجم معامله “دلار ایالات متحده آمریکا “ (United States Dollar | USD) است. وقتی دلار ایالات متحده آمریکا، ارز دوم در نرخگذاری اعلام شده باشد، مقادیر پیپ ثابت خواهند ماند و اگر حساب شما به دلار باشد، این مقادیر تغییر نخواهند کرد. مقادیر ثابت پیپ به صورت زیر خواهند بود.
۱۰ پیپ در یک لات استاندارد برابر ۱۰۰ هزار واحد پولی است.
۱ پیپ در یک مینی لات برابر ۱۰ هزار واحد پولی به شمار میرود.
۰.۱ پیپ یا ۱ پیپت در میکرو لات برابر ۱۰۰۰ واحد پولی است.
۰.۰۱ پیپ در نانو لات برابر ۱۰۰ واحد پولی به شمار میرود.
محاسبه پیپ برای هر جفت ارزی که در آن دلار ایالات متحده آمریکا دوم باشد مانند EUR/USD، GBP/USD ، AUD/USD و NZD/USD مطابق توضیحات ارائه شده خواهد بود.
اگر دلار دومین ارز اعلام شده در نرخگذاری نباشد، روش محاسبه پیپ متفاوت خواهد بود که در ادامه به آن اشاره میکنیم. برای محاسبه پیپ در زمانی که دلار ارز پایه نیست، باید مقادیر پیپ را بر نرخ USD/XXXX تقسیم کنید. برای مثال، برای محاسبه پیپ در لات استانداردبرای جفت ارز USD/CAD در حساب دلاری کافی است ۱۰ دلار را بر نرخ تبدیل ارز تقسیم کنید.
اگر نرخ تبدیل ارز USD/CAD برابر ۱.۳۴۱۰۵ باشد، پیپ در لات استاندارد معادل ۷.۴۶ دلار خواهد بود که از تقسیم ۱۰ بر ۱.۳۴۱۰۵ بدست میآید.
محاسبه پیپ در حساب معاملاتی غیر دلاری به چه صورت است؟
فارغ از واحد پولی حساب، اگر این واحد پولی همان ارز نقلشده باشد، محاسبات پیپ ثابت خواهند ماند. برای مثال، اگر حساب شما به دلار کانادا باشد هر جفت ارزی به شکل XXXX/CAD مانند USD/CAD ارزش پیپ یکسانی خواهد داشت.
ارزش پیپ در یک لات استاندارد برابر ۱۰، در یک لات مینی برابر ۱ و در یک میکرو لات برابر ۱.۱۰ خواهد بود. برای یافتن ارزش پیپ در جفت ارزهایی که در آنها دلار کانادا (هر واحد پولی بغیر از دلار ایالات متحده آمریکا) ارز پایه است، باید مقدار ثابت پیپ را بر نرخ تبدیل ارز تقسیم کنیم. اگر نرخ تبدیل برای جفت ارز CAD/CHF برابر ۰.۷۰۳۴۷ باشد. در لات مینی، هر پیپ معادل- ۱ تقسیم بر ۰.۷۰۳۴۷ – ۱.۴۲ دلار کانادا خواهد بود.
برای مثال، در جفت ارز CAD/JPY باید بعد از تقسیم کردن بر نرخ تبدیل، نتیجه را در ۱۰۰ ضرب کنید زیرا در یِن، پیپ، چهارمین رقم اعشاری نیست و دومین رقم اعشار، پیپ در نظر گرفته میشود. اگر قیمت جفت ارز CAD/JPY برابر ۷۹.۹۴۱ باشد برای محاسبه میزان پیپ استاندارد، باید ۱۰ را بر ۷۹.۹۴۱ تقسیم و در ۱۰۰ ضرب کنیم. ارزش پیپ معادل ۱۲.۵۱ خواهد بود.
چگونه ارزش پیپ را برای سایر جفت ارزها محاسبه کنیم؟
الزاماً، یکی از اجزای تشکیلدهنده جفت ارز معامله، واحد پولی حساب معاملاتی شما نیست. یعنی امکان دارد واحد پولی حساب شما دلار ایالات متحده آمریکا باشد ولی تمایل به معامله جفت ارز GBP/JPY را داشته باشید. در این قسمت، ارزش پیپ را برای جفت ارزهای ناهمسان با واحد پولی حساب معاملاتی را محاسبه میکنیم.
اگر ارز نقلشده و واحد پولی حساب معاملاتی شما یکسان باشد، ارزش پیپ ثابت خواهد بود. برای مثال، اگر واحد پولی حساب معاملاتی فردی پوند بریتانیا باشد، ارزش پیپ برای جفت ارز EUR/GBP در یک لات استاندارد برابر GBP ده خواهد بود.
در گام بعدی، باید GBP ده را به واحد پولی مورد نظر خود تبدیل کنید. اگر واحد پولی حساب شما دلار ایالات متحده آمریکا باشد، باید GBP ده را بر نرخ تبدیل USD/GBP تقسیم کنید. اگر نرخ تبدیل ۰.۷۷۰۲۵ باشد، ارزش پیپ معادل ۱۲.۹۸ دلار ایالات متحده آمریکا خواهد بود.
یکی از روشها برای یافتن نرخ تبدیل، بکارگیری نرخ معکوس است. برای مثال، اگر ۱ را بر نرخ تبدیل GBP/USD-معادل ۱.۳۱۵۲- تقسیم کنید به عدد ۰.۷۶۰۳۴ میرسید که نرخ تبدیل USD/GBP است.
اگر سرمایه قرارگرفته در حساب معاملاتی شما به یورو است و مایل به دانستن ارزش پیپ جفت ارز AUD/CAD باشید، بخاطر بیاورید که برای فردی با حساب معاملاتی به دلار کانادا، در لات استاندارد، این میزان برابر ۱۰ دلار کانادا خواهد بود. با تقسیم این ۱۰ دلار بر نرخ تبدیل EUR/CAD میتوانید این مبلغ را به یورو تبدیل کنید. اگر نرخ تبدیل معادل ۱.۴۸۱۳۲ باشد، ارزش پیپ در لات استاندارد برابر ۶.۷۵ یورو خواهد بود.
جفت ارزها :
در فارکس معاملات به صورت جفت ارز انجام میشود ، به طور مثال ( EUR/USD ) یک جفت ارز بوده که در آن EUR یا ارز اول را اصطلاحاً Base Currency و USD یا ارز دوم را Quote Currency مینامند. این جفت ارزها خود در 3 دسته با نامهای اصلی (Major)، کراس یا فرعی (Crosse) و نوظهور (Exotic) تقسیم بندی می شوند. جفت ارزها با نماد اختصاری (ISO) دو ارز مشخص میشوند .
کارگزاری ( Broker ) :
در بازار فارکس برای وصل شدن سرمایهگذاران به بانکها و موسسات مالی و اقتصادی مربوطه به منظور انجام معاملات ارزی در این بازار نیاز به یک واسطه است. به این واسطهها اصطلاحاً کارگزار یا بروکر گفته میشود که خود به 4 دسته اصلی به نامهای بازارسازها (Market Maker) یاMM ، بازار اصلی (No Dealing Desk) یاNDD ، پردازش مستقیم سفارشات ( Straight Through Processing ) یا STP و پردازش مستقیم بهینه سفارشات ( Electronic Communications Network ) یا ECN تقسیم میشوند .
فارکس تریدر چیست؟
فارکس تریدر معاملهگری است که در فارکس فعالیت میکند. فارکس تریدرها که به معامله ارز در بازار ارز خارجی میپردازند، ممکن است افرادی آموزش دیده باشند و از طرف یک شرکت مالی یا گروهی از مشتریان معامله کنند. همچنین، ممکن است آنها معاملهگرانی آماتور باشند و معامله را در راستای نفع شخصی خود و با هدف سرگرمی یا کسب درآمد انجام دهند.
قیمت خرید و فروش در فارکس چه هستند؟
در فارکس، عبارت «قیمت خرید» (Bid Price) به قیمتی که معاملهگر حاضر است برای واحد پولی بپردازد و مفهوم «قیمت فروش» (Ask Price) به قیمت فروش همان واحد پولی توسط معاملهگر اشاره میکند. برای درک بهتر این تعاریف توجه داشته باشید که آنها از دیدگاه بروکر تعریف شدهاند. زمانی که قصد خرید ارزی را دارید، مبلغ تقاضا شده توسط بروکر را پرداخت میکنید و هنگامی که قصد فروش دارید، باید قیمت پیشنهاد شده توسط بروکر را بپذیرید.
اسپرد در فارکس چیست؟
«اسپرد» (Spread) همان اختلاف قیمت فروش و خرید ارزی معین توسط بروکر در فارکس است. اسپردها میتوانند مقادیر اندک یا زیادی را بسته به ارز مورد نظر، زمان معاملاتی و شرایط اقتصادی داشته باشند. اسپرد درواقع، به تفاوت بین «بالاترین قیمت خرید ارائه شده» (Bid) و «پایینترین قیمت فروش ارائه شده» (Ask) اشاره میکند. اسپرد همان کارمزد دریافت شده توسط بروکر در ازای معامله انجامشده است.
واید شدن اسپرد چیست؟
زمانی که فاصله بین قیمت خرید و فروش بالا باشد، یعنی نقدینگی در بازار اندک و نوسان آن زیاد است. این وضعیت، واید شدن اسپرد نامیده میشود.
محاسبه کارمزد در بازار فارکس به چه صورت است؟
از آنجایی که نظارت مرکزی بر بازار فارکس وجود ندارد، نحوه دریافت کارمزد توسط بروکرها متفاوت است. اغلب بروکرها از دریافت اسپرد به کسب درآمد میپردازند و سایر آنها ممکن است بسته به میزان ارز معاملهشده درخواست کارمزد کنند. بعضی از بروکرها از هردو روش برای درآمدزایی بهره میگیرند.
نرخگذاری در فارکس چیست؟
»نرخ « (Quote) در فارکس به صورت جفت ارز اعلام میشود. برای درک بهتر نحوه نرخگذاری در فارکس به مثال مقابل توجه کنید. اگر نرخ به صورت (EUR/USD=1.3600/05) اعلام شود، ۱٫۳۶۰۰ قیمت ارائهشده برای خرید و ۱٫۳۶۰۵ قیمت ارائهشده برای فروش به شمار میروند.
در این مثال، به علت اندک بودن اختلاف قیمت-کمتر از یکدهم واحد پولی-تنها دو رقم از ۴ رقم آخر قیمت نمایش داده میشوند و در واقع نرخگذاری به صورت (EUR/USD=1.3600/ 1.3605) خواهد بود.
نرخ تبدیل ارز ثابت چیست؟
نرخ تبدیل ارز ثابت، روشی بکارگرفته شده توسط دولت و بانک مرکزی است. با بکارگیری آن، واحد پول رسمی کشور در مقایسه با قیمت ارز کشوری دیگر یا قیمت طلا ثابت میماند. در واقع، هدف از این نرخ، ایجاد محدودهای معین برای نوسان نرخ ارز است.
نرخ ارز ثابت اطمینان بیشتری را برای سرمایهگذاری و تشویق سرمایهگذاران بوجود میآورد. همچنین، میتواند از ظهور تورم جلوگیری کند زیرا در کشورهایی با واحد پولی کمارزش، احتمال بوجود آمدن فشار تورمی بالاست.
در کشورهای بدون نرخ ارز شناور مانند ایران و چین، نرخ ارز ثابت است و بهصورت نظری توسط عرضه و تقاضا و در بازار فارکس مشخص نمیشود.